CO2e là gì? Vì sao nó quan trọng trong báo cáo phát thải và phát triển bền vững?
Carbon dioxide (CO₂) thường được nhắc đến nhiều nhất trong các cuộc thảo luận về biến đổi khí hậu, tuy nhiên nó không phải là loại khí nhà kính duy nhất. Các khí khác như methane (CH₄) và nitrous oxide (N₂O) có tiềm năng gây nóng lên toàn cầu (Global Warming Potential - GWP) cao hơn nhiều lần so với CO₂. Chính vì vậy, việc so sánh tác động của các loại khí này trở nên phức tạp nếu không có một đơn vị chung.
CO₂e (carbon dioxide equivalent) ra đời để giải quyết vấn đề đó, bằng cách chuyển đổi các loại khí nhà kính khác nhau về cùng một đơn vị tương đương với CO₂, giúp việc đo lường và so sánh trở nên rõ ràng và nhất quán.
Dù bạn đang đọc báo cáo phát triển bền vững của doanh nghiệp, đánh giá dấu chân carbon cá nhân, hay xem xét các chính sách khí hậu, bạn sẽ thường xuyên gặp khái niệm CO₂e. Nhưng cụ thể CO₂e được tính như thế nào? Và vì sao nó đóng vai trò trung tâm trong công cuộc chống biến đổi khí hậu?
Tổng quan về tiêu chuẩn ISO 14064
ISO 14064 là tiêu chuẩn quốc tế thuộc bộ tiêu chuẩn quản lý môi trường ISO 14000, được thiết kế nhằm cung cấp khuôn khổ đo lường, báo cáo và xác minh phát thải khí nhà kính (GHG) một cách minh bạch, nhất quán và có thể kiểm chứng.
Tiêu chuẩn này gồm ba phần độc lập nhưng liên quan chặt chẽ với nhau:
Phần | Trọng tâm | Mục tiêu chính |
ISO 14064-1 | Kiểm kê GHG cấp tổ chức | Hướng dẫn xây dựng và quản lý kiểm kê GHG, phân loại theo phạm vi 1, 2 và 3 |
ISO 14064-2 | Dự án GHG | Định lượng, giám sát và báo cáo các dự án giảm hoặc loại bỏ khí thải |
ISO 14064-3 | Xác minh & xác thực | Khung xác minh và xác nhận dữ liệu GHG bởi bên thứ ba |
Chi tiết ba phần của ISO 14064
ISO 14064-1: Báo cáo phát thải GHG ở cấp độ tổ chức
Đây là phần cốt lõi, hướng dẫn cách xác định và báo cáo phát thải GHG trong toàn bộ tổ chức:
Xác định ranh giới tổ chức: Chọn phương pháp kiểm soát hoạt động, kiểm soát tài chính hoặc chia sẻ vốn chủ sở hữu.
Phân loại phát thải:
Phạm vi 1: Phát thải trực tiếp từ tài sản do tổ chức kiểm soát.
Phạm vi 2: Phát thải gián tiếp từ năng lượng tiêu thụ (điện, nhiệt, hơi nước).
Phạm vi 3: Các phát thải gián tiếp khác trong chuỗi cung ứng và vòng đời sản phẩm.
Phương pháp tính toán: Áp dụng hệ số phát thải từ GHG Protocol hoặc IPCC.
Báo cáo minh bạch: Trình bày dữ liệu, phương pháp, giả định, hạn chế và sự không chắc chắn.
Khuyến nghị xác minh bên thứ ba để tăng độ tin cậy (không bắt buộc ở phần này).
ISO 14064-2: Định lượng và theo dõi các dự án giảm phát thải
Phù hợp với các sáng kiến cụ thể như lắp đặt năng lượng mặt trời, tái trồng rừng, cải tạo quy trình sản xuất.
Xác định ranh giới và mục tiêu dự án
Thiết lập kịch bản cơ sở (baseline scenario) để so sánh mức giảm phát thải.
Triển khai hệ thống giám sát, báo cáo dữ liệu và các yếu tố không chắc chắn.
Lưu trữ dữ liệu và hồ sơ dự án để phục vụ cho xác minh và kiểm toán sau này.
ISO 14064-3: Xác minh và xác thực phát thải GHG
Giúp bên thứ ba kiểm tra tính chính xác và đáng tin cậy của dữ liệu báo cáo:
Lập kế hoạch xác minh: Bao gồm phạm vi, mức độ đảm bảo (reasonable hoặc limited).
Đánh giá dữ liệu: So sánh với phương pháp chuẩn, kiểm tra lỗi hoặc sai lệch.
Phát hành tuyên bố xác minh chính thức sau quá trình đánh giá.
Tại sao ISO 14064 lại quan trọng?
Tăng tính minh bạch và độ tin cậy
Tiêu chuẩn này yêu cầu công bố chi tiết phương pháp, giả định, dữ liệu và hạn chế – giảm thiểu nguy cơ greenwashing (tẩy xanh).
- Hỗ trợ tuân thủ luật và quy định
Phù hợp với các quy định mới như CSRD của EU, SECR của Anh, hoặc các thị trường carbon quốc tế.
Làm cơ sở xây dựng chiến lược giảm phát thải
Dữ liệu từ ISO 14064 giúp xác định điểm nóng phát thải và ưu tiên các hành động giảm phát thải.
Tạo điều kiện tham gia thị trường tín chỉ carbon
Tiêu chuẩn này cung cấp độ tin cậy cần thiết cho các dự án bán hoặc giao dịch tín chỉ carbon.
Tăng cường uy tín với các bên liên quan
Đáp ứng kỳ vọng của nhà đầu tư, khách hàng và cộng đồng về sự minh bạch trong phát triển bền vững.
Tiết kiệm chi phí và tối ưu vận hành
Giúp xác định các điểm kém hiệu quả trong hoạt động, từ đó triển khai cải tiến tiết kiệm năng lượng.
Cách triển khai ISO 14064 trong tổ chức của bạn
Việc triển khai thành công ISO 14064 liên quan đến cách tiếp cận có cấu trúc để đo lường, báo cáo và xác minh lượng khí thải nhà kính (GHG). Bằng cách thực hiện các bước này, các tổ chức có thể đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn trong khi có được những hiểu biết có giá trị về tác động môi trường của họ.
Bước 1: Xác định ranh giới tổ chức và nguồn phát thải
Xác định ranh giới của kho dự trữ GHG (ví dụ: kiểm soát hoạt động, kiểm soát tài chính hoặc chia sẻ vốn chủ sở hữu).
Xác định tất cả các nguồn phát thải có liên quan, bao gồm phát thải trực tiếp (Phạm vi 1), phát thải gián tiếp từ việc sử dụng năng lượng (Phạm vi 2) và phát thải chuỗi giá trị (Phạm vi 3).
Bước 2: Xây dựng bản kiểm kê GHG và định lượng lượng phát thải
Lập danh mục khí nhà kính bao gồm tất cả các nguồn phát thải đã xác định.
Áp dụng các phương pháp và hệ số phát thải chuẩn hóa, chẳng hạn như phương pháp từ Nghị định thư GHG hoặc Hướng dẫn của IPCC , để đảm bảo tính chính xác.
Bao gồm kiểm soát chất lượng dữ liệu để tránh lỗi hoặc thiếu sót quan trọng.
Bước 3: Triển khai hệ thống giám sát và báo cáo
Thiết lập hệ thống thu thập và giám sát dữ liệu liên tục, đảm bảo tính nhất quán theo thời gian.
Xây dựng cấu trúc báo cáo rõ ràng nêu bật dữ liệu phát thải, phương pháp tính toán và mọi giả định được đưa ra.
Bao gồm thông tin tiết lộ về những hạn chế và sự không chắc chắn của dữ liệu để đảm bảo tính minh bạch hoàn toàn.
Bước 4: Đặt mục tiêu giảm thiểu và kế hoạch hành động
Sử dụng dữ liệu GHG được thu thập để xác định các khu vực phát thải cao và xây dựng các chiến lược giảm thiểu có mục tiêu.
Đặt ra các mục tiêu giảm phát thải ngắn hạn và dài hạn phù hợp với các mục tiêu dựa trên khoa học.
Bước 5: Tìm kiếm xác minh của bên thứ ba (ISO 14064-3)
Thuê một bên thứ ba có trình độ thẩm định để xem xét dữ liệu dự án hoặc kiểm kê GHG.
Quá trình xác minh bao gồm việc kiểm tra chất lượng dữ liệu, phương pháp luận và tính chính xác của số liệu được báo cáo.
Sau khi xác minh thành công, tổ chức sẽ nhận được thông báo xác nhận độ tin cậy của dữ liệu.
Bước 6: Cải tiến liên tục và báo cáo
Cập nhật thường xuyên báo cáo kiểm kê khí nhà kính để phản ánh những thay đổi trong hoạt động.
Điều chỉnh phương pháp thu thập dữ liệu và chiến lược giảm phát thải khi cần thiết.
Công bố tiến độ một cách minh bạch trong các báo cáo phát triển bền vững và truyền thông với các bên liên quan.
CO₂e và tiêu chuẩn ISO 14064 là nền tảng cho các tổ chức mong muốn chuyển đổi sang mô hình kinh doanh phát thải thấp, minh bạch và bền vững. Việc nắm vững khái niệm CO₂e và áp dụng ISO 14064 không chỉ giúp doanh nghiệp giảm rủi ro và chi phí, mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh các yêu cầu môi trường ngày càng gia tăng từ thị trường và chính sách.
LIÊN HỆ ĐỂ ĐƯỢC GIẢI ĐÁP MIỄN PHÍ !
Hà Nội : Ms Lan Anh
#Hotline: 0824 647 279
#Email: anh.nguyen@iscvietnam.net
#Website: https://iscvietnam.net
#Zalo: https://zalo.me/3014216325814962649
#Likedln:https://www.linkedin.com/in/isc-vi%E1%BB%87t-nam-36a2352a2/
Hồ Chí Minh: Ms. Vân Phạm
#Hotline: 0933 09 6426
#Email: van.pham@iscvietnam.net
Đà Nẵng: Ms Thảo Đỗ
#Hotline: 0707 185165
#Email: thao.do@iscvietnam.net
Văn Phòng ISC Việt Nam
➤ Hà Nội: Số 18 Tam Trinh, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội.
➤ Đà Nẵng: 498 Bùi Trang Chước, Cẩm Lệ, Đà Nẵng.
➤ Hồ Chí Minh: 8/29 Hoàng Hoa Thám, Phường 7, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh
